Nagła głuchota idiopatyczna to choroba, w przebiegu której dochodzi do niespodziewanej utraty słuchu na jedno ucho (rzadziej na obydwa). Nie da się przy tym jednoznacznie określić przyczyny problemu. Ryzyko wystąpienia zaburzenia wzrasta wraz z wiekiem, szczyt zachorowań obserwuje się u osób między 40. a 60. rokiem życia. Nagły niedosłuch rodzi duży niepokój pacjenta i, nierzadko, frustrację lekarza, dla którego leczenie choroby o nieznanym źródle stanowi wyzwanie. Jak postępować, gdy zauważymy go u siebie? 

Czym jest nagła głuchota idiopatyczna i co może ją powodować? 

Omawiany rodzaj niedosłuchu klasyfikowany jest jako nagły niedosłuch czuciowo-nerwowy. Oznacza to, że jego przyczyn należy szukać w zaburzeniach funkcjonowania ślimaka, nerwu słuchowego bądź wyższych ośrodków słuchowych. Definiuje się go jako niedosłuch odbiorczy, który rozwija się na przestrzeni 72 godzin i jest głębszy niż 30 dB w trzech sąsiadujących ze sobą częstotliwościach w stosunku do stanu słuchu w uchu przeciwnym. 

Specjaliści nadal poszukują czynników odpowiedzialnych za tego typu problemy ze słyszeniem. Obecnie funkcjonują 3 główne teorie próbujące wyjaśnić przyczyny nagłej głuchoty. 

• Pierwsza z nich, naczyniowa, wiąże nagłą głuchotę w jednym uchu z niedokrwieniem ślimaka. Może powodować je skurcz lub, co gorsza, zator lub zakrzep w naczyniu. 
• Teoria wirusowa mówi o tym, że patogeny atakujące górny układ oddechowy (np. wirus grypy, różyczki czy opryszczki) powodują nieodwracalne zaburzenia mikrokrążenia w uchu wewnętrznym. 
• Teoria trzecia upatruje przyczyn głuchoty w dysfunkcji układu immunologicznego.

Dowiedziono, że ryzyko choroby jest wyższe u osób cierpiących na niektóre choroby ogólnoustrojowe (np. cukrzycę) oraz schorzenia uszu (np. przewlekłe zapalenie, otosklerozę). Na nagłą głuchotę idiopatyczną „pracujemy” również w codziennym życiu, np. wykonując zawód wymagający przebywania w dużym hałasie lub narażając się na uraz ciśnieniowy (np. podczas nurkowania). 

Sprawdź również artykuł: Niedosłuch i samotność często idą w parze

Jak wygląda rozpoznanie i leczenie nagłej głuchoty idiopatycznej? 

Jak wspomnieliśmy, terapia jest utrudniona z uwagi na niejasne pochodzenie choroby. Opracowanie w pełni skutecznej metody leczenia nagłej utraty słuchu jest problematyczne, tym bardziej że występuje ona stosunkowo rzadko, a kryteria kwalifikacji nadal są niejednorodne. Postępowanie terapeutyczne prowadzone jest jednak w zgodzie z najlepszą wiedzą i zaleceniami specjalistów.

Podstawą jest przeprowadzenie szeroko zakrojonej diagnostyki, w zakres której wchodzą: 

• dokładne badanie podmiotowe – ustalenie czasu, w jakim rozwijał się niedosłuch oraz czasu, jaki minął od jego wystąpienia, a także narażenia na potencjalne czynniki ryzyka,
• badanie otolaryngologiczne – wykonuje się m.in. badanie otoskopowe i akumetrię (ocenę zdolności słyszenia odpowiednio dobranych słów wypowiadanych szeptem),
• badania audiologiczne – m.in. audiometrię tonalną, audiometrię impedancyjną, opcjonalnie również badanie otoemisji akustycznej oraz audiometrię mowy, 
• rezonans magnetyczny – pozwala wykryć ewentualne pozaślimakowe przyczyny nagłego niedosłuchu.

Dodatkowo, zależnie od przypadku, mogą może zostać zlecone EEG, badanie okulistyczne czy badania laboratoryjne. Szczególnie ważne jest pilne ustalenie, czy za nagłą utratę słuchu na jedno ucho nie odpowiada guz nowotworowy. 

Sposoby leczenia utraty słuchu na jedno ucho o niejasnym pochodzeniu 

Najczęściej pacjentom podaje się kilka leków o zróżnicowanym działaniu. Stosowane są m.in. środki rozszerzające naczynia i poprawiające mikrokrążenie, leki przeciwzakrzepowe, przeciwobrzękowe oraz przeciwwirusowe. 

Bezzwłocznie po wystąpieniu objawów podejmuje się leczenie nagłej głuchoty idiopatycznej sterydami – kortykosteroidy pacjent przyjmuje najczęściej doustnie – przez pierwsze 7-14 dni w dawce uderzeniowej, a następnie w stopniowo zmniejszanej. Środki tego typu mogą być również podawane dobębenkowo.  

Wspomagawczo rekomenduje się terapię hiperbaryczną, która jest jedyną metodą podwyższenia ciśnienia parcjalnego w płynach ucha wewnętrznego. Jego poziom obniża się na skutek uszkodzeń struktur ucha. Wzrost pO2 sprzyja natomiast przywróceniu czynności elektrofizjologicznych ślimaka, czyli jego zdolności przetwarzania sygnałów docierających z zewnątrz na sygnały elektryczne. 

Panuje pogląd, że im wcześniej zostaną podane leki, tym większe szanse na osiągnięcie poprawy. Przyjmuje się, że podjęcie leczenia nagłej głuchoty idiopatycznej po upływie ponad 2 tygodni od momentu wystąpienia objawów daje znikome efekty. Okres ten jest decydujący, jeśli chodzi rokowanie. To zaś zależy nie tylko od czasu podania leków, ale także m.in. od stopnia niedosłuchu (częściowy/całkowity), a także występowania szumów usznych i zawrotów głowy.  

Nagły niedosłuch w jednym uchu a aparat słuchowy 

Pacjentom, u których nastąpiła częściowa poprawa zdolności słyszenia rekomenduje się korzystanie z prawidłowo dobranego aparatu słuchowego. Urządzenie powinno zostać dopasowane przez wykwalifikowanego protetyka słuchu, który uwzględni nie tylko zakres niedosłuchu, ale także charakter prowadzonego przez pacjenta trybu życia. Do dyspozycji chorego pozostają aparaty zauszne i wewnątrzuszne, wyposażone w szereg innowacyjnych rozwiązań ułatwiających codzienne funkcjonowanie. 

Przeczytaj także artykuł: Nowoczesne aparaty słuchowe – innowacje i technologia przyszłości

Alternatywą dla korzystania z aparatów jest wszczepienie implantu ślimakowego. 

Masz problem z prawidłowym odbiorem dźwięków? Nie jesteś w stanie zrozumieć wypowiadanych przez bliskich słów? Wykonaj bezpłatne badanie słuchu w jednej z naszych placówek i wybierz aparat słuchowy idealnie dopasowany do Twoich potrzeb. Niezależnie od tego, czy cierpisz na głuchotę idiopatyczną, czy inny rodzaj zaburzenia słuchu, nasi doświadczeni protetycy zaproponują najlepsze dla Ciebie rozwiązanie w najbardziej korzystnej cenie na rynku. Zapraszamy do kontaktu!