Leczenie muzyką – co to właściwie jest?

Niezależnie od gustu muzycznego słuchamy muzyki w różnych celach. Czy to, aby poprawić sobie nastrój, czy potańczyć, czy może się zrelaksować. Muzyka może pogłębiać również stany emocjonalne, także te negatywne.

Muzykoterapia ma na celu takie posłużenie się muzyką, aby przywrócić zdrowie lub poprawić funkcjonowanie osób z różnymi problemami. Zarówno natury emocjonalnej, fizycznej, czy też umysłowej.  Dlatego wybór dźwięków, tonacja, rytm – to wszystko ma znaczenie w terapii.

„Efekt Mozatra” czyli korzystny wpływ muzyki na zdrowie

Mimo, że nauka stosunkowo niedawno zaczęła się zajmować fenomenem uzdrawiających właściwości muzyki (lata 20 XX wieku), już w starożytności stosowano terapię dźwiękami.

Grecy używali wibracji płynących z dźwięków do leczenia bezsenności, niestrawności czy zaburzeń psychicznych. Wierzyli, że muzyka grana na harfie oraz flecie „oczyszcza duszę”.

Francuski neurolog i specjalista od chorób uszu Alfred Tomatis (1920-2001) odkrył jako pierwszy, że ucho ludzkie służy nie tylko do słuchania, ale jest instrumentem równowagi, wyprostowanej postawy ciała a także organem ładującym korę mózgową energią elektryczną. Dowodził, iż szczególnie pozytywnie na mózg działają utwory o wysokiej częstotliwości.

Jego zdaniem najbogatsze w wysokie częstotliwości są utwory Mozarta oraz chorały gregoriańskie. Poprawiają koncentrację, zwiększają pamięć, harmonizują pracę serca i dodają energii, co wykorzystuje właśnie muzykoterapia.

Inny naukowiec, Gordon Show, z Centrum Neurobiologii Uczenia się i Pamięci uważał, iż muzyka Mozarta ułatwia wykonywanie zadań matematycznych i ćwiczeń wymagających myślenia logicznego.

Ten korzystny wpływ muzyki na człowieka naukowcy określili „efektem Mozarta”.

Rola poszczególnych elementów muzykoterapii 

Muzyka może wywoływać różne emocje. W życiu każdego człowieka zapewne zdarzyły się momenty, kiedy usłyszany utwór przywoływał wspomnienia, czy obrazy. Nie zawsze pozytywne, po prostu kojarzone z chwilami, w których słuchana była dana muzyka. Może dawna miłość, może wspólny taniec weselny?

Stąd ważne jest w terapii, jakiego rodzaju muzyki słuchamy. Dobraniem odpowiednich dźwięków dla leczenia określonych stanów zajmują się muzykoterapeuci. Przebieg sesji muzykoterapii zależy od osoby, z którą pracuje terapeuta. Bierze on pod uwagę jej potrzeby, problemy, deficyty i stawia cele zastosowanego modelu muzykoterapii.

Utwory spokojne potrafią unormować ciśnienie i poprawić nastrój. Muzyka, której towarzyszą bębny (określony rytm) pobudza pracę serca, podnosi ciśnienie, dodaje energii.

Rolę poszczególnych elementów muzyki badał m.in. Hermann Helmholtz (1821-1894). Jakie emocje wg. naukowców między innymi wywołują poszczególne elementy?

– dźwięki wysokie są odbierane jako radosne, niskie – poważne
– tonacja majorowa wywołuje reakcje radości i szczęścia, minorowa – smutku, czy rozmarzenia
– rytmy mocne sprzyjają energiczności, rytmy spokojne uznaje się za marzycielskie, szczęśliwe
– harmonia dysonansowa pobudza
– tempo largo, adagio itp. sprzyjają najczęściej spokojowi i odprężeniu natomiast tempo allegro, presto – aktywności i rześkości

Obecnie na świecie istnieje kilka głównych modeli muzykoterapii a muzykoterapeuci dobierają je odpowiednio do osoby, u której stosowana ma być terapia dźwiękowa.

Muzykoterapia – cele

Terapia dźwiękiem staje się coraz popularniejsza. W gabinetach masażu czy studiach jogi usłyszymy muzykę relaksacyjną, gongi, czy misy tybetańskie.

Słuchanie muzyki w celach leczniczych sprzyja ogólnej poprawie zdrowia czy samopoczucia. Pacjenci po terapii podkreślają korzyści takie jak m.in. lepszą jakość snu, niższe ciśnienie krwi, czy zmniejszenie przewlekłego bólu, dyskomfortu.

Leczenie muzyką stawia określone cele, takie jak m.in

– poprawa samopoczucia
– odprężenie
– łagodzenie objawów różnych chorób
– zmniejszenie bólu
– rehabilitacja po udarze (tu muzykoterapia jest skuteczna jako leczenie uzupełniające)
– leczenie uzależnień itp.

Muzykoterapię stosuje się z powodzeniem w zespole stresu pourazowego

Inne rodzaje muzyki uzdrawiającej

Muzykoterapeuci używają różnych metod, technik oraz form leczenia dźwiękiem. Wśród nich, poza muzykoterapią wyróżnić można:

Terapia gongami i misami dźwiękowymi

Terapia muzyką płynącą z mis i gongów przypomina lekcję medytacji. Ma wprowadzić uczestników w głęboki relaks. Sprawia, że całkowicie zanurzamy się w wibracjach płynących z otoczenia.

Medytacja i dźwięki

Medytacja w połączeniu z określonym dźwiękiem może być skuteczna w uzdrawianiu ciała, uwalnianiu od stresu i niepokoju.

Dzwonki tybetańskie

Terapeutyczne dzwonki tybetańskie pochodzą z Azji i mogą być wykonane z brązu bądź kryształu.  Są stosowane już od XII wieku do generowania wysokich wibracji, które mogą wpływać na różne części ciała. Dzięki takiej terapii wspomagamy krążenie krwi i rozluźniamy mięśnie, działając jednocześnie na przepływ limfy.

Chcesz poznać fizykalną metodę terapii wspomagającą mikrokrążenie oraz usprawniającą przepływ krwi? Przeczytaj o fizykalnej terapii naczyniowej BEMER

Chanting czyli śpiewanie

Przykładem śpiewu w buddyzmie jest mantra Om, która może wytworzyć wewnętrzną wibrację zdolną do zmiany częstotliwości w ciele. Mantra czyli wibracja dźwiękowa, działa kojąco na nasz umysł. Znalezienie właściwej mantry jest kwestią osobistego wyboru.

Muzykoterapia czasem łączy wyżej wymienione formy.

Leczenie muzyką – czy to samodzielna metoda terapeutyczna?

Jak już wspomnieliśmy, wykorzystanie muzyki w celach terapeutycznych staje się w obecnych czasach coraz popularniejsze. Muzykoterapia funkcjonuje już jako samodzielna metoda terapeutyczna. Jednocześnie leczenie muzyką stosowane jest również jako uzupełnienie tradycyjnej terapii.

Termin muzykoterapia pochodzi od greckiego słowa „mousike” i łacińskiego „miusica”, co oznacza muzykę, sztukę śpiewu i gry na instrumentach. Drugi człon „therapeucin” oznacza w szerszym znaczeniu leczenie.

Leczenie muzyką odbywa się poprzez aktywizowanie uczuć lub wyzwolenie konkretnych emocji. Zastosowanie muzykoterapii jest bardzo szerokie. Skuteczność tej formy terapii potwierdzają specjaliści z różnych dziedzin nauki.

Między innymi terapia muzyką jest wykorzystywana z sukcesami w psychiatrii, neurologii, chirurgii, ale również kardiologii, onkologii, geriatrii, położnictwie oraz w profilaktyce zdrowia psychicznego.

Muzykoterapia zatem może służyć do leczenia zaburzeń psychosomatycznych, ale i wspomaganie rozwoju dziecka jest możliwe dzięki tej metodzie.

Na czym polegają ćwiczenia z muzykoterapii wspomagające rozwój dziecka?

Leczenie wpływem dźwięku małego pacjenta to wykorzystanie muzyki do wyzwolenia wrażeń emocjonalnych i intelektualnych. Muzykoterapia to jednak nie tylko słuchanie muzyki.

Terapia muzyką to również tworzenie muzyki. Dzieci, które biorą udział w zajęciach tańczą, śpiewają i tworzą. Stąd muzykoterapia jest dla nich świetną zabawą.

Ćwiczenia z muzykoterapii dają możliwość odreagowania napięcia psychofizycznego i uzyskania stanu odprężenia. Obecnie jest wiele metod, które poprzez zabawy czy to muzyczne, czy muzyczno – ruchowe, czy też tworzenie muzyki pozytywnie wpływają na dzieci.

Poza wcześniej wymienionymi aspektami terapia muzyką korzystnie wpływa również na:

– umiejętności rozwiązywania problemów bez użycia słów
– doświadczanie odrębności własnej osoby przy jednoczesnym integrowaniu się z grupą
– tworzenie warunków do realnego spotkania między osobami (improwizacja „wymusza” szczerość, a zajęcia gwarantują równouprawnienie wszystkich członków grupy).

Muzykoterapia przynosi pozytywne efekty. Pamiętajmy jednak, że słuchając muzyki, która pozytywnie nas nastraja, należy także dbać o odpowiednią głośność.

Jak słuchać muzyki i jednocześnie chronić słuch?

Terapia dźwiękiem działa, ponieważ opiera się na fizycznych właściwościach fali dźwiękowej. Ta, docierając do ciała poprzez uszy, kości, mięśnie i skórę wpływa bezpośrednio na komórki i organy wewnętrzne, zmienia strukturę płynów ustrojowych.

Muzyka może więc leczyć. Oddziałuje na nas w wielu aspektach. Dźwięki natomiast otaczają nas wszędzie. Jednak dla skutecznego leczenia ważne jest nie tylko to, czego się słucha, ale również jak się słucha. Pamiętajmy o tym, że słuchanie muzyki zbyt głośno może spowodować uszkodzenie słuchu. Na uszkodzony słuch właściwie jedynym rozwiązaniem są aparaty słuchowe.

Sprawdź także: Jaki aparat słuchowy wybrać dla siebie?

Hałas jest jedną z przyczyn niedosłuchu. Jeśli chcesz się delektować muzyką i dźwiękami jak najdłużej, dbaj o swój słuch. Kontroluj słuch regularnie. W BRANDvital możesz zbadać słuch bez kolejek i bezpłatnie.

Poznaj przyczyny niedosłuchu.

Jeśli chcesz zbadać słuch skontaktuj się z nami i umów się na bezpłatne badania słuchu.

 

Pozdrawiamy

BRANDvital