Wspominając o problemach ze słuchem u osób z autyzmem, na samym początku należy wspomnieć, że sam autyzm nie jest chorobą, ale zaburzeniem neurorozwojowym. Jego objawy mogą występować z różnym nasileniem i różnych połączeniach. W praktyce oznacza to, że każda osoba z autyzmem jest inna, dlatego obecnie mówi się o “spektrum autyzmu”.
Najczęściej diagnozowany jest on we wczesnym dzieciństwie, jednak niektóre objawy mogą być zauważalne znacznie później. Trudno wskazać jedną, konkretną przyczynę autyzmu. Wynika on z szeregu czynników genetycznych oraz środowiskowych. Czy autyzm może mieć wpływ na problemy ze słuchem? Co warto wiedzieć o tej korelacji?
Spis treści
Autyzm i jego główne cechy
Diagnoza autyzmu opiera się na obserwacji rozwoju dziecka oraz jego zachowania. Istotnie wpływa on bowiem na to, jak osoby ze spektrum postrzegają świat, odbierają bodźce albo nawiązują relacje. Właśnie z tego powodu tak ważne jest to, aby wiedzieć, jakie są główne cechy autyzmu. Wśród nich wskazać należy bowiem:
- trudności w nawiązywaniu kontaktu wzrokowego;
- problemy z komunikacją;
- problemy z okazywaniem i rozumieniem emocji;
- zaburzenia sensoryczne – nieprawidłowe odbieranie dźwięku, dotyku, smaku, zapachu czy światła przez układ nerwowy. Typowa może być nadwrażliwość albo niedowrażliwość na któryś z nich.
Jeżeli chodzi o problemy ze słuchem u osób z autyzmem, to mogą one wynikać z fizjologicznych trudności słuchowych, jak też specyficznego przetwarzania dźwięków, jakie jest charakterystyczne dla osób ze spektrum autyzmu.
Nadwrażliwość i niedowrażliwość słuchowa
Nadwrażliwość słuchowa (czyli hiperakuzja) powoduje “przesadne” odbieranie dźwięków, co może powodować np. poczucie zagrożenia, lęk, niepokój, a czasami nawet fizyczny ból. W takim przypadku częstą reakcją jest zakrywanie uszu dłońmi. Nadwrażliwość może powodować również problemy z koncentracją, rozdrażnienie czy przesadne reakcje emocjonalne (np. krzyk). Pojawić mogą się też problemy ze snem, gdyż nawet bardzo delikatne dźwięki zakłócają nasz sen.
W przypadku niedowrażliwości słuchowej pojawia się z kolei ignorowanie wielu dźwięków (nawet tych głośnych). Takie osoby będą np. głośno słuchać muzyki, czy oglądać telewizję. Typowy jest też brak reakcji na hałasy w tle. Innymi objawami będą z kolei trudności z rozróżnianiem dźwięków albo opóźniona reakcja na nie. Dzieci z niedowrażliwością słuchową nie reagują na polecenia albo wołanie ich po imieniu.
Przeczytaj również o działaniu aparatu słuchowego – https://www.brandvital.eu/aparaty-sluchowe/jak-dziala-aparat-sluchowy-czyszczenie-i-regulacja-aparatow-sluchowych/
Autyzm a problemy ze słuchem – co jeszcze warto wiedzieć?
Osoby ze spektrum autyzmu odbierają bodźce ze świata zewnętrznego w specyficzny sposób. Jeżeli chodzi o słuch, to wskazać należy tutaj przede wszystkim problemy z odróżnieniem informacji pierwszoplanowej oraz drugoplanowej. Bardzo często mówi się o tym, że są one niezwykle wrażliwe na dźwięki. W praktyce nie potrafią odróżnić dźwięków istotnych (tych pierwszoplanowych) od tego, co dzieje się niejako w tle (dźwięki drugoplanowe).
Osoby ze spektrum autyzmu wszystkie dźwięki, jakie dochodzą do nich z zewnątrz, traktują tak samo. Mają one takie samo znaczenie i są tak samo ważne. Do ich układu nerwowego w tym samym czasie trafia na przykład dźwięk rozmówcy oraz miejskiego hałasu, odgłos silnika samochodowego albo trzask drzwi. Powoduje to swego rodzaju zmęczenie i nadmiar informacji, a co za tym idzie – niewłaściwe reakcje i emocje.
Kolejnym problemem, na jaki należy zwrócić uwagę, jest percepcja fragmentaryczna. Na czym ona polega? Otóż osoby ze spektrum autyzmu “wyłapują” niejako tylko te fragmenty, słowa czy zdania z wypowiedzi, na których skupiły swoją uwagę. Utrudnia to nie tylko właściwe zrozumienie komunikatu, ale i reakcję na niego.
Wartym przywołania problemem jest także opóźnione słyszenie. Powoduje ono, że osoby reagują na komunikat słowny dopiero po chwili, kiedy zostanie on ponownie przetworzony. Oznacza to, że osoba ze spektrum autyzmu może odpowiadać np. na zadawane pytania dopiero po jakimś czasie.
Biały szum
Biały szum to bardzo ciekawe zjawisko, jakie można zaobserwować u osób ze spektrum autyzmu. To wewnętrzne zakłócenia sensoryczne. U takich osób odbieranie dźwięków z zewnątrz może być zakłócone przez odgłosy, jakie docierają z naszego ciała, np. bicie serca.
Autyzm a problemy ze słuchem: wnioski
Osoby w spektrum autyzmu mogą mieć problemy ze słuchem, co w dużej mierze wynika z ich nadwrażliwości albo przeciwnie – braku dostatecznej wrażliwości na dźwięki, jakie dochodzą do nich z zewnątrz. Często pojawiają się też problemy z rozróżnianiem dźwięków istotnych od tego, co stanowi zaledwie tło.
Masz problemy ze słuchem? Nie zwlekaj ani chwili i zapisz się na bezpłatne badanie słuchu.
